بررسی عوامل سرمایه‌ای مؤثر بر تجارت اجتماعی (مورد مطالعه: شهروندان بالای 20 سال شهر جلفا)

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• میرمحمدعلی صدرموسوی گرگری ¹
• محمدباقر علیزاده اقدم ²
• محمد عباس زاده ²

¹ دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، گروه علوم اجتماعی، پردیس بین‌المللی ارس، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

² استاد، گروه علوم اجتماعی، دانشکدۀ حقوق و علوم اجتماعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

https://doi.org/10.22067/social.2025.90810.1582

چکیده

تجارت اجتماعی را می‌توان جدیدترین و بروزترین شاخه از تجارت الکترونیک به حساب آورد که برآیند و نتیجۀ رشد فناوری دیجیتال و گسترش روزافرون توسعۀ شبکه‌های اجتماعی در جهت ایجاد ارتباط با ابزارهایی مانند اینستاگرام، واتساپ، فیس بوک، و...در بستر وب است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل سرمایه‌ای مؤثر بر تجارت اجتماعی در بین شهروندان بالای 20 سال شهر جلفا انجام شده است . روش پژوهش پیمایش و جامعۀ آماری شهروندان بالای 20 سال شهر جلفا می‌باشد ‌که براساس فرمول کوکران و نمونه‌گیری خوشه‌ای، 400 نفر به‌عنوان نمونۀ آماری برای مطالعه انتخاب شدند. داده‌ها با استفاده از پرسش‌نامه جمع‌آوری و از طریق نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. پرسش‌نامه‌ها براساس شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای به محلات مختلف شهر توزیع شد. براساس یافته‌های تحقیق میانگین تجارت اجتماعی 3.43 با انحراف معیار 58/0 و میانگین سرمایۀ اجتماعی 28/3، فرهنگی،47/3، اقتصادی 09/3 و نمادین 9/3 می باشد. همچنین رابطۀ آماری بین سرمایۀ اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و نمادین با تجارت اجتماعی تأیید شد. در آزمون رگرسیون سرمایۀ فرهنگی بیشترین تأثیر را بر تجارت اجتماعی گذاشت. در تحلیل نهایی نقش مهم و کلیدی عوامل سرمایه‌ای در گسترش میزان تجارت اجتماعی خصوصاً در شهرهای تجاری باعث ایجاد چشم‌انداز جدیدی در بررسی روابط بین این متغیرها با تجارت اجتماعی خواهد شد. همچنین نتایج پژوهش نشان داد که در صور جدید تجارت به ویژه تجارت اجتماعی، سرمایه های فرهنگی و اجتماعی در میدان تجارت نقش اساسی را ایفا می کند. فلذا برخلاف شکل کلاسیک تجارت که تاکید اساسی روی سرمایه اقتصادی بود در تجارت اجتماعی بایستی در کنار سرمایه اقتصادی به سرمایه فرهنگی و اجتماعی هم مجهز بود.
 

کلیدواژه‌ها

• تجارت اجتماعی
• سرمایۀ اجتماعی
• سرمایۀ فرهنگی
• سرمایۀ اقتصادی
• سرمایۀ نمادین
• شهر جلفا

مراجع

1. اباذری، ی؛ و چاوشیان، ح. (1381). از طبقۀ اجتماعی تا سبک زندگی رویکردهای نوین در تحلیل جامعه‌شناختی هویت اجتماعی. نامه علوم اجتماعی، (20) پاییز و زمستان 1381. 3-27.
2. ابراهیمی‌تبار، م؛ غفاری، م؛ و ایرانی، ح. (1401). مطالعة عوامل ایجادکنندة قصد استفاده از خدمات تجارت اجتماعی اینستاگرام. رسانه، 33(3 (128 پیاپی) )، 185-207.

SID. https://sid.ir/paper/1009334/fa

3. بوردیو ، پ. (1384). طرحی از یک نظریه کنش. (مردیها. م، مترجم). تهران: نقش و نگار.
4. جامی‌پور، م؛ طاهری، غ؛ و ابراهیمی‌دلاور، ف. (1398). ارائۀ مدل اعتماد در تجارت اجتماعی با بررسی تأثیر کیفیت وب‌سایت‌های اجتماعی در صنعت گردشگری. کاوش‌های مدیریت بازرگانی، 11(22 )، 25-54. https://sid.ir/paper/380597/fa
5. داوران‌حق، ا. (1395). بررسی تأثیر محیط‌های تکنولوژیکی بر مشارکت در تجارت اجتماعی با نقش واسطه‌ای تجربه مجازی مشتری. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، مؤسسه آموزش عالی غیرانتفاعی الغدیر. دانشکدۀ علوم انسانی و مدیریت.
6. دشتی‌، م؛ و صنایعی‌، ع. (١٣٩٧). عوامل‌ تأثیرگذار بر قصد خرید اجتماعی‌ مصرف‌کنندگان در تجارت اجتماعی‌. فصلنامه‌ علمی‌-پژوهشی‌ مدیریت‌ بازرگانی‌، ١٠(١)، 97-120. ٢٥٠٨.٢٢٨٥٠٧.٢٠١٨/jibm.٢٢٠٥٩.١٠ doi:
7. دشتی‌، م؛ صنایعی‌، ع؛ و رضایی‌‌دولت‌‌آبادی، ح. (١٣٩٦). طراحی‌ الگوی عوامل‌ تأثیرگذار بر مشارکت‌ مشتریان‌ در تجارت‌ اجتماعی‌ با رویکردی بر مدل‌ محرک‌- موجود زنده‌- پاسخ‌. مجله‌ تحقیقات‌ نوین‌ بازاریابی‌،‌ ٧(2)، شماره‌ پیاپی‌ ١٧،٢٥-٤٢.
8. رحیم‌‌نیا، ف؛ هرندی‌، ع؛ و فاطمی‌، ز. (١٣٩١). تأثیر کیفیت‌ رابطه‌ با مشتری‌ بر کیفیت‌ ادراک شده و وفاداری‌ مشتریان، مورد مطالعه‌: هتل‌‌های‌ پنج‌ ستارة کلان‌شهر مشهد. پژوهش‌‌های‌ مدیریت‌ عمومی‌، ٥(17) ، 83-101.
9. رحیم‌‌نیا، ف؛ و امینی، ن. (١٣٩١). ارائۀ چارچوبی‌ برای‌ فرآیند ایجاد اعتماد الکترونیک‌ و توسعۀ تجارت الکترونیک‌. ششمین‌ همایش‌ ملی‌ تجارت و اقتصاد الکترونیکی‌.
10. سرلک‌، م. (١٣٩٤). بررسی‌ عوامل‌ مؤثر بر تمایل‌ استفادۀ کاربران از تجارت اجتماعی‌ در ایران. پایان‌نامه‌ منتشر نشده کارشناسی‌‌ارشد. گروه مدیریت فناوری اطلاعات، دانشکدۀ علوم اجتماعی‌ و اقتصاد، دانشگاه الزهرا تهران.
11. سیف‌الهی، ن؛ و اسکندری، ن. (1400). بازاریابی رسانه‌های اجتماعی و قصد خرید مصرف‌کننده؛ واسطه‌گری تصویر و آگاهی برند. مطالعات رفتار مصرف‌کننده،8(3)، 199-220.
    https://sid.ir/paper/961889/fa
12. عبدی‌پور، ز؛ و اسماعیل‌‌پور، ر. (١٣٩٤). بررسی‌ نقش‌ تجارت اجتماعی‌ در قصد خرید مشتریان با میانجی‌‌گری متغیر اعتماد. نخستین‌ همایش‌ بین‌المللی‌ جامع‌ مدیریت‌ ایران، مرکز همایش‌‌های توسعه‌ ایران، تهران.
13. علی‌جویی، ا. (1398). بررسی نقش کیفیت ارتباطات و اعتماد به تأمین‌کننده تجارت اجتماعی در رابطۀ بین سطوح تجارت اجتماعی، پشتیبانی از تجارت اجتماعی و کیفیت وب‌سایت و قصد استفاده از تجارت اجتماعی (نمونه مورد مطالعه: کاربران اینستاگرام). پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهر قدس.
14. طاهری، ف؛ و علاءالدینی‌شورمستی‌، م. (١٣٩٤). تأثیر خصوصـیات مختلـف‌ تجـارت اجتمـاعی‌ بـر اعتماد مشتریان و عملکرد اعتماد (موردمطالعه‌: کاربران شبکه‌ اینسـتاگرام در اسـتان مازنـدران). سومین‌ کنفرانس‌ بین‌المللی‌ پژوهش‌های کـاربردی در مـدیریت‌ و حسـابداری، دانشـگاه شهید بهشتی‌، تهران.
15. فرهادی‌پور، م؛ محمدی، ج؛ و صالحی‌، ف. (١٣٩٥). بررسی‌ تأثیر تجارت‌ اجتماعی‌ بر روی وفاداری مشتریان‌. پایان‌نامۀ کارشناسی‌ارشد، دانشکدۀ علوم‌ اقتصادی وسیاسی‌. دانشگاه‌ شهید بهشتی‌، تهران.
16. کوشا، ب؛ رشیدی، ا؛ و دانایی، ا. (1399). مدل‌سازی تأثیر جذابیت رسانه‌های اجتماعی بر درگیری فردی با تجارت اجتماعی: مطالعه صفحات تجارت اجتماعی اینستاگرام. پژوهشهای ارتباطی (پژوهش و سنجش)، 27(1)، پیاپی 101، 95-122.
17. Animesh, A., Pinsonneault, A., & Yang, S.B. (2011). An Odyssey in to Virtual World: Exploring the Impact of Technological and Spatial Environments on Intention to Purchase Virtual Products, Quarterly, 35 (3) 789-810.
18. Avais Sakir Goraya, M., Jing, Zh., Akhter Shareef, M., Imran, M., Malik, A., & Shakaib Akran, M. (2019). An investigation of the drivers of social commerce and e-word-of-mouth intentions: Elucidating the role of social, commerce in E-business. Springer: IIM University of St. G allen, vol. 31(1),181- 195.
19. Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J. Richardson (Ed.), Handbook of theory and research for the sociology of education pp: 241-258.
20. Chen, J., & Shen, X.L. (2015). Consumers' decisions in social commerce context: An empirical investigation. Decision Support Systems, 79. November 2015, 55- 64.
21. Claridge, T. (2015). Bourdieu on social capital \u2013 Theory of
    Social Capital Research. Retrieved from https://www.socialcapitalresearch.com/bourdieu-on-social-capital-theory-of-capital
22. Fuchs, C. (2024). Bourdieu revisited: New forms of digital capital.
    Information, Communication & Society, 27(1), 34-49. https://doi.org/10.1080/1369118X.2024.2358170
23. Goraya, M., Jing, Z., Shareef, M. A., Imran, M., Malik, A., & Akram, M. S. (2021). An investigation of the drivers of social commerce and e-word-of-mouth intentions: Elucidating the role of social commerce in E-business. Electronic Markets, 31(1), 181-195.
24. Hajli, N., & Sims, J. (2015). Social commerce: The transfer of power (2015)-from sellers to buyers”, Technological Forecasting and Social Change, 94,
    350-358.
25. Hajli, M. N. (2014). The role of social support on relationship quality and social Technological Forecasting and Social Change, 87, 17-27.
26. Hajli, N. (2015). Social commerce constructs and consumer's intention to buy. International Journal of Information Management, 35(2), 183-191.
27. Huang, Z., & Benyoucef, M. (2013). From E-Commerce to Social Commerce: A Close Look at Design Features. Electronic Commerce Research and Applications. Volume 12, Issue 4, July-August 2013. 246-259.
28. .uang, Z., & Benyoucef, M. (2015). User preferences of social features on social commerce websites: An empirical study. Technological Forecasting and Social Change, 95, 57-72.
29. Jack, S. L., & Anderson, A. R. (2016). The conversion of economic, cultural, social, and symbolic capital. International Small Business Journal, 34(4),
    515-531.https://doi.org/10.1177/0266242615595450
30. Kim, S., & Park, H. (2013). Effects of various characteristics of social commerce (s-commerce) on consumers' trust and trust performance. International Journal of Information Management, 33(2), 318–332.
31. Liang, T. P., & Turban, E. (2011). Introduction to the special issue. social commerce: a research framework for social commerce. International Journal of Electronic Commerce, 16(2), 5-14.
32. Lin, X., Li, Y., & Wang, X. (2017). Social commerce research: Definition, research themes and the trends. Internatinal Journal of Information Management. Volume 37, Issue 3, June 2017.190-201.
33. Shanmugam, M., Sun, S., Amidi, A., Khani, F., & Khani, F. (2016). The applications of social commerce constructs. International Journal of Information Management, 36(3), 425-432.
34. Zhang, Z.K.K., & Benyoucef, M. (2016). Consumer behavior in social commerce: A literature review, Decision Support system, 86, 95-108.