سنخ‌شناسی ذهنی بانوان درخصوص موانع حضور در ورزشگاه‌ها به‌عنوان تماشاگر با استفاده از روش کیو

نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

• هادی رازقی مله ¹
• محمد گنجی ²
• سیده صباح متولیان ³

¹ دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی/ بررسی مسائل اجتماعی ایران،دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

² دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

³ دانشجوی دکتری جامعه‌شناسی/ بررسی مسائل اجتماعی ایران، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران

https://doi.org/10.22067/social.2023.79708.1261

چکیده

هدف اصلی تحقیق حاضر، شناسایی ذهنیت‌­ها و الگو­های ذهنی درخصوص موانع حضور بانوان در ورزشگاه‌­ها به‌عنوان تماشاگر است که برای دستیابی به آن از روش کیو استفاده شد. برای تشکیل فضای گفتمانی کیو از مصاحبه  (با 6 متخصص و خبره در مسائل فرهنگی و اجتماعی در حوزه جامعه­‌شناسی ورزش، مسائل اجتماعی، جامعه‌شناسی زنان و جنسیت و شانزده نفر از بانوان علاقه­ مند حضور در ورزشگاه­‌ها) و بررسی اسناد و مدارک، اطلاعات تکمیلی درخصوص مسائل مرتبط با تحقیق استفاده شده است. پس از تنظیم کارت‌‌های کیو، به‌منظور مرتب کردن آ‌ن‌ها، 115 بانوی علاقه‌مند به حضور در ورزشگاه با نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. از مشارکت‌کنندگان خواسته­ شد تا میزان موافقت یا مخالفت خود را با مرتب کردن 51 جمله بازنویسی و دسته­‌بندی کنند و در قالب نمودار کیو روی طیفی یازده‌ درجه­‌ای نمایش دهند. یافته‌های تحلیل عاملی کیو نشان داد، ذهنیت مشارکت‌کنندگان درخصوص موانع حضور بانوان در ورزشگاه­‌ها به‌عنوان  تماشاگر، به پنج گروه دسته‌بندی می‌­شود؛ به عبارت دیگر، پنج دیدگاه یا الگوی ذهنی درمورد موانع حضور بانوان در ورزشگاه‌­ها وجود دارد. موانعی از قبیل موانع اجتماعی، موانع سیاسی، موانع ساختاری، موانع دینی و فرهنگی، موانع جنسیتی در کشور وجود دارد که مانعی برای حضور زنان در ورزشگاه‌ها به‌عنوان  تماشاگر به شمار می‌­روند.
 

کلیدواژه‌ها

• ذهنیت‌سنجی
• موانع حضور بانوان در ورزشگاه
• جامعه ­شناسی ورزش
• روش کیو

20.1001.1.20081383.1401.19.3.6.1

مراجع

1. پناهی، م. ح.، و صداقت‌زادگان اصفهانی، ش. (1391). منابع قدرت و تفسیر ایدئولوژیک قواعد ورزش بانوان. زن در توسعه و سیاست، 10(1)، 22-5.
2. خوشگویان­‌فرد، ع. (1386). روش‌­شناسی کیو. تهران: انتشارات مرکز تحقیقات صدا و سیما.
3. شادی طلب، ژ. (1380). زنان ایران مطالبات و انتظارات. نامه علوم اجتماعی، 18(18)، 62-31.
4. قراخانلو، ر.، و نیسیان، ف. (1386). بررسی نگرش اقشار مختلف درباره حضور تماشاچیان زن در میدان‌ها و رقابت‌های ورزشی مردان. پژوهش در علوم ورزشی، 5(17)، 50-33.

 

5. Battista, R. R. (1990). Personal meaning: Attraction to sports participation. Perceptual and Motor Skills, 70(3), 1003–1009.
6. Brown, S. R. (1996). Q methodology and qualitative research. Qualitative Health Research, 6(4), 561-567.
7. Brustad, R. J. (1988). Affective outcomes in competitive youth sport: The influence of intrapersonal and socialization factors. Journal of Sport and Exercise Psychology, 10(3), 307–321.
8. Corr, S. (2001). An introduction to Q Methodology: A research technique. British Journal of Occupational Therapy, 4(6), 293-297.
9. Cote, J. (1999). The influence of family in the development of talent in sport. The Sport Psychologist, 13(4), 395–417.
10. Donner, J. (2001). Using Q-sort in participatory processes: An introduction to the methodology. Social Development Paper, 36(4), 24-49.
11. Holland, A., & Andre, T. (1994). Athletic participation and the social status of adolescent males and females. Youth & Society, 25(3), 388–407.
12. Maykut, P., & Morehouse, R. (1994). Beginning qualitative research: A Philosophic and practical guide. London: The Falmer Press.
13. McKeown, B. F., & Thomas, D. (1988). Q methodology. Sage Publication, Inc.
14. Scanlan, T. K., & Lewthwaite, R. (1986). Social psychological aspects of competition for male youth sport participants IV: Predictors of enjoyment. Journal of Sport Psychology, 8(1), 25–35.
15. D. R., & Wittes. E. (2006). Women’s precollege sports participation, enjoyment of sports, and self-esteem. Sex Roles, 55(3), 225-232.
16. Snyder, E. E., & Spreitzer, E. (1979). Orientations toward sport: Intrinsic, normative, and extrinsic. Journal of Sport Psychology, 1(2), 170–175.