نوع مقاله : پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بوعلی سینا

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی دانشگاه بوعلی سینای همدان

چکیده

مفهوم دورویی که وسعت معنایی و کاربردی آن حیرت‌انگیز است، باوجود ظاهر غیراخلاقی آن، دارای کارکردهای عدیده‌ای است. به‌طوری که یکی از حلقه‌های ناگسستنی زنجیرۀ زندگی ما را تشکیل می‌دهد. دراین راستا، این پژوهش کیفی با هدف غایی مطالعۀ رفتارهای متظاهرانه در بین مردم شهر همدان و با استفاده از طرح نظام‌مند نظریۀ زمینه‌ای انجام شده‌است. به این منظور ضمن انجام مصاحبۀ باز با 24 نفر از ساکنین شهر همدان، مجموعه‌ای از مضامین اولیه طی فرایند کدگذاری باز گردآوری شدند و از دل آنها مقوله‌هایی تحت عناوین؛ « مؤلفه‌های فرهنگی – اجتماعی » ، « مؤلفه‌های روانشناختی » ، « مؤلفه‌های اقتصادی » و « مؤلفه‌های ساختاری – سیاسی » استخراج گردید؛ سپس در مرحلۀ کدگذاری محوری، پیوند میان این مقوله‌ها ذیل عناوین؛ شرایط علّی، راهبردها، شرایط مداخله‌گر، پیامدها و راهکارهای مقابله با رفتارهای متظاهرانه در قالب کدگذاری تعیین شد. در ادامه و در مرحلۀ کدگذاری گزینشی، یکایک اجزای پارادایم کدگذاری تشریح، و دو الگوی « رفتارهای متظاهرانۀ عامل محور » و « رفتارهای متظاهرانۀ ساختار محور » کشف گردید. نتایج حاکی از آن است که نفاق و دورویی در سطح وسیعی؛ چه فردی و چه اجتماعی، در جامعه وجود دارد و این پدیده، محصول شرایط نامتجانس خانوادگی، محیطی، آموزشی، اقتصادی و سیاسی غیرمتعادل و گاهی متضاد است. همچنین برطبق یافته‌های پژوهش، شرایط زمینه‌ای چون؛ طبقۀ اجتماعی، تحصیلات، جنسیت و سن افراد بر روی بروز دورویی و تظاهر تأثیرگذار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

CAPTCHA Image